WhatsApp-fraude, wat is het en hoe kun je het herkennen?
Het is steeds vaker in het nieuws: WhatsApp-fraude. Mensen worden via WhatsApp bedrogen en raken veel geld kwijt aan goed georganiseerde criminelen. Maar, wat is het precies en hoe kun je het herkennen?
Cybercriminelen hebben een manier bedacht om jou als slachtoffer geld naar hen te laten overmaken, zonder dat je dat in eerste instantie zelf in de gaten hebt. Bij WhatsApp-fraude krijg je namelijk een ‘dringend verzoek’ van een familielid, vriend(in) of andere bekende met het verzoek om geld over te maken omdat hij of zij in dringende betalingsnood zit. De foto bij het WhatsApp-bericht is van de persoon die jij kent en wie wil er nou niet iemand anders uit de brand helpen? Inhoudelijk klopt het bericht ook (een beetje), dus het is niet gek dat een bezorgd persoon snel overgaat tot een betaling. Criminelen gebruiken de informatie op Social Media om persoonlijke informatie van jou (en jouw familie) buit te maken om zo het bericht ‘persoonlijker’ en geloofwaardiger te maken.
Voorbeeld van een WhatsApp-fraude bericht:
Hi mam, hoe is het met Benno? Kan jij € 400 missen tot morgenochtend? Echt een spoedgeval, ik kan nu niet bij mijn spaarrekening… Lukt jou dat?
Of:
Hi pap, ik heb twee openstaande rekeningen die vandaag nog betaald moeten worden, maar ik krijg steeds een foutmelding bij mijn betaling. Zou jij ze even kunnen voorschieten? Hieronder de gegevens: …
Hoe herken je WhatsApp-fraude?
Allereerst: als iemand om geld vraagt via WhatsApp, dan mag je meteen argwanend zijn. Maak niet zomaar geld over. Aandachtspunten zijn:
- Het bericht komt van een onbekend nummer, maar heeft wel een bekende foto & naam.
- Het taalgebruik komt niet (helemaal) overeen met wat je gewend bent van de persoon.
- Er is altijd ‘haast’ met de betaling.
- De persoon in kwestie geeft aan dat het oude nummer (wat wel bij jou wel bekend is) niet meer is te gebruiken.
- Er wordt gevraagd geld over te maken naar een voor jou onbekend rekeningnummer.
- Er is geen mogelijkheid om de persoon (buiten WhatsApp) te bereiken, zelfs bellen naar het nummer heeft geen effect.
- Het gebruik van een oudere profielfoto.
Wat kun je doen om (zelf) WhatsApp-fraude te voorkomen?
- Zie je een onbekend nummer en vraagt deze persoon om geld, bel dan deze persoon om de identiteit te verifiëren; maak niet zomaar geld over.
- Stel 2FA in (tweefactorauthenticatie) om te voorkomen dat iemand jouw eigen account kan overnemen.
Ga hiervoor naar WhatsApp > Instellingen > Account > Verificatie in twee stappen > Inschakelen. - Hou in de gaten welke informatie je op Social Media plaatst. Criminelen kunnen deze informatie misbruiken om vertrouwen te wekken bij slachtoffers.
- Wees alert als er berichten binnenkomen waar een ‘urgentie’ vanuit gaat en waarbij snel geld moet worden overgemaakt om de persoon in kwestie te ‘redden’.
- Geef (natuurlijk) nooit pincodes of bankgegevens door.
Slachtoffer geworden van WhatsApp-fraude?
Informeer direct je bank zodat jouw rekening (indien nodig) geblokkeerd kan worden. Doe daarna altijd aangifte bij de politie. De politie heeft hier een speciale pagina voor opgesteld. Om daar te komen ga je naar de website van de politie en volg je de volgende stappen: Ga naar de website politie.nl -> klik op “Aangifte of melding doen” -> klik op “(Internet)oplichting” -> Klik op “Ik ben op een andere wijze opgelicht” -> Klik op “Ik heb (bijna) geld betaald aan iemand die zich voordeed als een familielid of bekende”
Je kunt eventueel ook rechtstreeks naar onderstaande url navigeren:
https://www.politie.nl/aangifte-of-melding-doen/aangifte-van-vriend-in-noodfraude.html